mercoledì 22 ottobre 2014

L'arte spiegata ai non vedenti: 'a pelliccia di voippedo

In questo quatro pittato da Pillino da Volpedo, che a ddu tempu aveva una varvazza longa, tantu ca fu chiamatu Pelliccia da Volpedo, ci su tutti i contadini ddo paisi vistuti malamente e ccu cappeddu. Hannu na gran varva longa ca parunu santuni indiani e si stannu dirigennu nto sindacu. Su siddiàti bboni: tutta colpa da fuitina di Tanu u varveri! U negoziu na misata chiusu e i muggheri ca s'arrassanu e non fanno cchiù i santi doveri coniugali: non ti ncugnari ca pari me nannu! Chistu è u motivu do scioperu: u sinnacu ava fari l'ordinanza ppi rapiri  a sala toletta e, se Tanu non c'è, ci va quacche àutru! Sacciu chistu picchì u capupopulu era Santino u sfacinnatu e sso muggheri Carmela, ca non ci si ncugnava puru picchi iddu non manciava travagghiu, stavota si siddiò e dissi: sinni voli iri a passiari? Stavota si porta puru u nutricu!

U pitturi Pelliccia, pittau puru a Carmela co picciriddu m'brazza ca si diriggi, comu na bersagliera, versu so marito, ca  è in prima fila cu so frati Alfiu u curachiatta. Iddi vannu spirtognuli ca giacca tinuta arreri i spaddi ca parunu mpocu malandrini. D'arreri, ddo latu di Alfiu ci su puru ddu figgli sò: Masinu e Salvaturi. Masinu pari ca ci rici a so frati, allargannu i vrazza: se non ci vinevumu puru nuautri... a vastunati fineva e picciuli nenti! Na stissa fila, a prima ca si viri è Iachina. Pari mpocu stralunata e ci rici a so maritu Iapicu: ma chi tiatru ca stati facennu, ma c'era bisognu? Iu ti lla ratu sempri! All'altra latata, na stissa fila, c'è Ginu u panitteri, che manu larghi, ca parra cu sso cuginu Paliddu: Me muggheri non ni voli sentiri mancu a broru, sta vita non si ppo fari! Ragiuni hai, ci rispunni seriu Paliddu, avissi a controllari megghiu a to cumpari! E poi d'arreri tanti cristiani ca avanzunu e in funnu na speci di foresta viddi scuru, ma Pelliccia non era bravu a fari l'albiri e si viri. Arreri a sta speci di foresta,  c'è un pezzu di cielu viola mulinciana e a strata è na trazzera mpulvirata. Nto quatru ci su picca culuri picchì u pitturi era spasulatu e senza soddi. A virità era ca si vuleva fari bellu cu quacche fimmina ( forsi a soru ri Carmela, ca era bunazza assà), almenu accussì sintii diri. A quantu pari, u sinnacu poi fici l'ordinanza, ca stava a malura puru iddu, ma chista non fu na cosa bbona pi Pelliccia. Iddu, infatti, non capitò nenti e ci appizzò puru i culuri. Ca a soru di Carmela si misi cu stagnino. Beddu e sbarbatu friscu.

Maria Luisa Florio